Σύγχρονη Εκπαίδευση στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια με Έμπνευση από την Αρχαία Ελλάδα
Μία πόλη, της οποίας το όνομα έχει ελληνική ρίζα και σημαίνει «αδερφική αγάπη», είναι φυσικό να στρέφεται προς αναζήτηση έμπνευσης στην αρχαία Ελλάδα.
Εκεί που η λέξη «παιδεία» είχε την έννοια της ολοκληρωμένης εκπαίδευσης ενός ανθρώπου και της ανάπτυξής του ως πολίτη. Μέσω του προγράμματος του Stavros Niarchos Foundation Paideia Program (Πρόγραμμα Paideia – Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος), το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια οραματίζεται ένα νέο μοντέλο για την εκπαίδευση των φοιτητών προκειμένου να εξελιχθούν σε ολοκληρωμένους ανθρώπους και πολίτες.
Το πενταετές πιλοτικό Πρόγραμμα Paideia θα προσφέρει μία σφαιρική προσέγγιση για την ανάπτυξη των πολιτικών δεξιοτήτων και του δεοντολογικού πλαισίου που το Penn προσπαθεί ήδη να μεταδώσει στους φοιτητές του, αξιοποιώντας τους υπάρχοντες πόρους του Πανεπιστημίου. H υποστήριξη του νέου εγχειρήματος του Προγράμματος Paideia εντάσσεται στο πλαίσιο συνολικής προσπάθειας του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την προώθηση της συμμετοχής των πολιτών στον δημόσιο και πολιτικό διάλογο. Επιπλέον, το πρόγραμμα βασίζεται στην προσωπική υποστήριξη του Πρόεδρου του ΙΣΝ, και απόφοιτου του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, κ. Ανδρέα Δρακόπουλου, προς τους φοιτητές του Πανεπιστημίου, όπου φοίτησε και ο ίδιος.
«Το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στηρίζει με συνέπεια προσπάθειες που αφορούν στην ενίσχυση του δημόσιου διαλόγου, τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά και τη σφαιρική, αντικειμενική ενημέρωση της ηγεσίας σε κάθε άξονα της δημόσιας ζωής, θεωρούμε, δε, ότι τα εκπαιδευτικά ιδρύματα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτή τη διαδικασία», δήλωσε ο κ. Δρακόπουλος. «Έχει ιδιαίτερη σημασία στις μέρες μας να επαναπροσδιορίσουμε την έννοια της Παιδείας, με σκοπό την εκπαίδευση των νέων προκειμένου να εξελιχθούν όχι απλώς σε επιτυχημένους επαγγελματίες, αλλά και σε ενεργούς πολίτες, αναγνωρίζοντας τον ρόλο τους μέσα στην κοινωνία. Είμαστε πολύ χαρούμενοι για τη νέα μας συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια, και με την προοπτική της εκπαίδευσης πολιτών που θα συνεισφέρουν – και θα πιστέψουν – σε μία δίκαιη και ακμάζουσα δημοκρατία».
Από την έναρξη του πιλοτικού προγράμματος, το φθινόπωρο του 2019, το Paideia έχει σχεδιαστεί προκειμένου να δημιουργήσει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αντίκτυπο, με σκοπό να «προσεγγίσει» ένα σημαντικό ποσοστό από το σύνολο των 10.000 προπτυχιακών φοιτητών του Πανεπιστημίου. Στον πυρήνα του προγράμματος βρίσκονται δυο αλληλένδετα προγράμματα ακαδημαϊκών μαθημάτων. Το πρώτο περιλαμβάνει έναν συνδυασμό μαθημάτων από τις τέσσερις προπτυχιακές και τις οκτώ επαγγελματικές σχολές του Πανεπιστημίου, ενώ το δεύτερο αποτελείται από δώδεκα νέα διεπιστημονικά μαθήματα που δημιουργήθηκαν ειδικά για το Πρόγραμμα Paideia και από τις δώδεκα σχολές του Πανεπιστημίου.
Τα ακαδημαϊκά προγράμματα θα εμπλουτιστούν με ένα νέο σύνολο δραστηριοτήτων, προσφέροντας στους φοιτητές την ευκαιρία να συμμετέχουν ενεργά στα κοινά. Το Πρόγραμμα Paideia θα φιλοξενεί εκδηλώσεις, όπως συντονισμένες συζητήσεις για επίκαιρα ζητήματα, που θα είναι ανοιχτές στον ευρύτερο κόσμο, και θα λειτουργεί ως κόμβος, συνδέοντας ινστιτούτα, επιστημονικά κέντρα, ομάδες φοιτητών του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, καθώς και εξωτερικούς συνεργάτες. Στη συνέχεια, και μέσα από όλα τα παραπάνω, θα δημιουργηθεί ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μία επιλεγμένη ομάδα αριστούχων φοιτητών, με τίτλο «Paideia Fellows» (Υπότροφοι του Προγράμματος Paideia).
«Κάθε Πανεπιστήμιο έχει πολλούς στόχους, ωστόσο δεν υπάρχει πιο ουσιαστικός στόχος από την προώθηση της ελεύθερης ανταλλαγής ιδεών και της υγιούς πολιτικής αντιπαράθεσης», ανέφερε η Πρόεδρος του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, Amy Gutmann. «To The Stavros Niarchos Foundation Paideia Program στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια θα αφιερωθεί σε αυτόν ακριβώς τον στόχο, και παράλληλα σε πολλά ακόμη. Θα συνδυάζει μαθήματα και δραστηριότητες εντός και εκτός του προγράμματος σπουδών, που θα εστιάζουν στη σημασία του διαλόγου μεταξύ διαφορετικών απόψεων, δίνοντας τη δυνατότητα στους φοιτητές να εξελιχθούν οι ίδιοι και να βοηθήσουν και άλλους ανθρώπους να εξελιχθούν μέσα από αυτή τη διαδικασία. Η ανάγκη για προώθηση της ευημερίας και της ανάδειξης της σημασίας του ρόλου του πολίτη και των υποχρεώσεών του δεν ήταν ποτέ τόσο επιτακτική όσο σήμερα, δεδομένης της πόλωσης σε κοινωνικό, πολιτισμικό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο, και της ανικανότητας να προχωρήσουμε σε έναν εποικοδομητικό διάλογο – γεγονός που υπονομεύει τον ίδιο τον ιστό της κοινωνίας και της δημοκρατίας».
Το Πρόγραμμα Paideia έχει ως στόχο να ενισχύσει τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά και να προσφέρει ένα πεδίο ανάπτυξης δημόσιου διαλόγου, καθώς και τα δύο αποτελούν βασικά συστατικά μίας υγιούς δημοκρατικής κοινωνίας. Το ίδιο κίνητρο βρίσκεται πίσω από το SNF Agora Institute στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της μακροχρόνιας συνεργασίας ανάμεσα στο ΙΣΝ και στο Πανεπιστήμιο. Αντλώντας έμπνευση από την αρχαία Αγορά, η οποία αποτέλεσε την καρδιά του διαλόγου και της δημοκρατικής διακυβέρνησης της πολιτείας της Αθήνας, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος προχώρησε στη δημιουργία του διεπιστημονικού SNF Agora Institute στο JHU με στόχο την ενίσχυση του ανοιχτού διαλόγου χωρίς αποκλεισμούς.
Το Πρόγραμμα Paideia στο Penn, επίσης, αναπτύχθηκε δεδομένης της μακροχρόνιας συνεργασίας, ανάμεσα στο ΙΣΝ και το Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Το ΙΣΝ υποστηρίζει το Πρόγραμμα Penn World Scholars Program από το 2009, συνδέοντας φοιτητές από διαφορετικούς τομείς εξειδίκευσης, και από διαφορετικές χώρες του κόσμου, τους οποίους το Πανεπιστήμιο έχει ξεχωρίσει για τα ηγετικά χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς τους. Επιπλέον, ο κ. Δρακόπουλος έχει υποστηρίξει προσωπικά τη δημιουργία μίας μόνιμης έδρας Fellowship στο Πανεπιστήμιο, εδώ και πάνω από μία δεκαετία. Το 2017, σε ένα αφιέρωμα στο Περιοδικό Pillars του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια, ο κ. Δρακόπουλος μίλησε για τα κίνητρα που οδηγούν τις πράξεις του: «…ο Πανεπιστημιακός χώρος πρέπει, ιδανικά, να λειτουργεί σαν ένα ασφαλές περιβάλλον, με σεβασμό στους ανθρώπους και τις απόψεις τους, όπου οι φοιτητές θα μαθαίνουν να συμφωνούν και να διαφωνούν. Ακούγεται απλό, ωστόσο είναι ιδιαίτερα σημαντικό».
Το Stavros Niarchos Foundation Paideia Program θα προσφέρει στους φοιτητές και στην κοινότητα του Πανεπιστημίου της Πενσυλβάνια περισσότερες ευκαιρίες για να μάθουν – ή να μάθουν ξανά από την αρχή – πώς να συμφωνούν και να διαφωνούν, σε ένα ασφαλές περιβάλλον, με ιδιαίτερο σεβασμό προς όλους. Πρόκειται για μία απλή αλλά, παράλληλα, σημαντική ιδέα.