Interactive Constitution: Classroom Edition. Ένα Πρόγραμμα για Συμμετέχοντες από Ολόκληρο το Πολιτικό Φάσμα

Σε έρευνα που πραγματοποίησε το University of Pensylvania’s Annenberg Public Policy Center το 2017 διαπίστωσε ότι σημαντικό ποσοστό των πολιτών έχει περιορισμένες γνώσεις αναφορικά με το περιεχόμενο του Συντάγματος των ΗΠΑ. Σύμφωνα με την έρευνα, μόνο το 26% των ερωτηθέντων γνώριζε και τους τρεις κλάδους/εξουσίες, το 37% δεν μπορούσε να ανακαλέσει κανένα δικαίωμα που να είχε κατοχυρωθεί στην Πρώτη Τροποποίηση, ενώ το 53% αγνοούσε το γεγονός ότι οι πρόσφυγες που δεν έχουν επίσημα χαρτιά, έχουν συνταγματικά κατοχυρωμένα δικαιώματα.

H γνώση του Συντάγματος συνεπάγεται γνώση των δικαιωμάτων σας. Ωστόσο, η πρόσβαση στο Σύνταγμα και κατ’ επέκταση η ανάγνωση του πλήρους κειμένου δεν είναι απλή υπόθεση. Προϋποθέτει χρόνο και ενέργεια προκειμένου κάποιος να κατανοήσει ένα κείμενο που είχε γραφτεί 230 χρόνια νωρίτερα. Kαι οι περισσότεροι από εμάς χρειαζόμαστε βοήθεια για την ανάλυση, ερμηνεία και κατανόηση του Συντάγματος.

Όταν όμως η ερμηνεία του Συντάγματος αποτελεί αντικείμενο έντονης αντιπαράθεσης ακόμα και από εξειδικευμένους ακαδημαϊκούς, κυβερνητικούς αξιωματούχους και ηγετικά στελέχη της αντιπολίτευσης, και όταν η συζήτηση διεξάγεται σε ένα ιδιαίτερα πολωμένο κλίμα, πού μπορούμε να στραφούμε για την κατανόηση του Συντάγματος;

Το Interactive Constitution του National Constitution Center συγκεντρώνει ακαδημαϊκές ερμηνείες και προσεγγίσεις από ολόκληρο το πολιτικό φάσμα σε μία εύκολα προσβάσιμη διαδικτυακή πλατφόρμα. Το National Constitution Center, με έδρα στη Φιλαδέλφεια ΗΠΑ, είναι ένας μη κερδοσκοπικός και πολιτικά ουδέτερος οργανισμός με αντικείμενο την ισορροπημένη και αντικειμενική προσέγγιση του Συντάγματος, όπως παρουσιάζεται στο Interactive Constitution, το οποίο περιλαμβάνει ερμηνείες και αναλύσεις νoμικών εγνωσμένου κύρους –συμπεριλαμβανομένων και μελών του Ανώτατου Δικαστηρίου των ΗΠΑ–.

Πλέον με την υποστήριξη του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ), και σε συνεργασία με σειρά οργανισμών, δημιουργήθηκε μία νέα πλατφόρμα με τίτλο Classroom Edition, η οποία περιλαμβάνει εκπαιδευτικές πηγές, οπτικοακουστικό υλικό με Δικαστές του Ανώτατου Δικαστηρίου, σχεδιασμό μαθημάτων και εκπαιδευτικό περιεχόμενο με τη χρήση πολυμέσων. Το πρόγραμμα Interactive Constitution: Classroom Edition δίνει επίσης τη δυνατότητα διεξαγωγής συντονισμένων συζητήσεων μεταξύ σχολικών τάξεων από ολόκληρη τη Βόρεια Aμερική μέσω ζωντανής σύνδεσης. Η πλατφόρμα Classroom Edition εγκαινιάστηκε στις 17 Σεπτεμβρίου, που έχει οριστεί ως Ημέρα του Συντάγματος στις ΗΠΑ.

«Όλοι μας στο National Constitution Center αισθανόμαστε ιδιαίτερο ενθουσιασμό που εγκαινιάζουμε το πρόγραμμα Interactive Constitution: Classroom Edition, ως κορυφαία πλατφόρμα για τη συνταγματική εκπαίδευση και τον διάλογο στις ΗΠΑ» ανέφερε ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του National Constitution Center, Jeffrey Rosen.

«Αυτή η νέα εξαιρετική πλατφόρμα συγκεντρώνει απόψεις κορυφαίων επαγγελματιών από ολόκληρο το νομικό και φιλοσοφικό φάσμα, καθώς και οπτικοακουστικό υλικό, podcast, σχεδιασμό μαθημάτων, διαδικτυακές συζητήσεις, ενώ παράλληλα δίνει τη δυνατότητα διεξαγωγής ζωντανών συζητήσεων μεταξύ σχολικών τάξεων σε ολόκληρη τη χώρα, διασφαλίζοντας ότι οι μαθητές κατέχουν τις απαραίτητες γνώσεις που οι Συντάκτες του Συντάγματος θεωρούσαν απαραίτητη προϋπόθεση για τη διασφάλιση της Δημοκρατίας στις ΗΠΑ».

H διεξαγωγή συντονισμένων ζωντανών συζητήσεων μεταξύ μαθητών από διαφορετικά σχολεία και κοινωνικοοικονομικά υπόβαθρα αποτελεί βασικό άξονα υποστήριξης του νέου εγχειρήματος εκ μέρους του ΙΣΝ. Η κοινωφελής δράση του ΙΣΝ εστιάζει σε μεγάλο βαθμό στην προώθηση της συμμετοχής του πολίτη και της ενίσχυσης του διαλόγου. Η σχολική τάξη, όπως και άλλοι εκπαιδευτικοί χώροι, προσφέρουν το πλέον κατάλληλο περιβάλλον για την καλλιέργεια του σεβασμού προς τον συνομιλητή, και της δεξιότητας διαλόγου.

Το SNF Agora Institute στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins, που ιδρύθηκε το 2018, συγκεντρώνει επαγγελματίες εγνωσμένου κύρους από τομείς όπως οι πολιτικές επιστήμες, η ψυχολογία και η φιλοσοφία, με στόχο να διευκολυνθεί η προώθηση του ανοιχτού και χωρίς αποκλεισμούς διαλόγου. Το πρόγραμμα Paideia στο University of Pensylvania οραματίζεται έναν ένα νέο τρόπο εκπαίδευσης με σκοπό την ανάπτυξη ολοκληρωμένων προσωπικοτήτων. Και οι δύο αυτές πρωτοβουλίες έχουν έναν κοινό στόχο: την προώθηση του ανοιχτού διαλόγου και τη συμμετοχή των πολιτών στα κοινά ως απαραίτητες προϋποθέσεις για τη διασφάλιση μίας υγιούς και δημοκρατικής κοινωνίας.

Τα πρώτα αποτελέσματα, όπως διαφαίνονται από την εφαρμογή του πιλοτικού προγράμματος διεξαγωγής ζωντανών συζητήσεων μέσω του Classroom Edition είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Ένας δάσκαλος που συμμετείχε στο πρόγραμμα μοιράστηκε τις εντυπώσεις του, αναφέροντας: «Οι μαθητές ήταν διστακτικοί στην αρχή γιατί φοβόντουσαν ότι οι μαθητές άλλων σχολείων δεν θα συμφωνούσαν μαζί τους, ωστόσο καθώς η συζήτηση εξελισσόταν, συνειδητοποίησαν ότι είχαν παρεμφερείς προσεγγίσεις και ακόμη και εάν είχαν διαφορετικές απόψεις, μπορούσαν να συζητήσουν πολιτισμένα και να συμφωνήσουν ότι διαφωνούν».

Στις περιπτώσεις που οι συμμετέχοντες είχαν εντελώς διαφορετικές απόψεις, ήταν σε θέση να αντιληφθούν ότι η ανταλλαγή απόψεων ήταν πολύτιμη εμπειρία. «Θεωρώ ότι η γνωριμία και εξοικείωση με διαφορετικές οπτικές αναφορικά με αμφιλεγόμενα ζητήματα ήταν το σημαντικότερο όφελος που αποκόμισαν οι μαθητές από αυτή την εμπειρία», γράφει μια δασκάλα, οι μαθητές της οποίας συμμετείχαν στο πρόγραμμα ζωντανής συζήτησης με μία τάξη στο Ιλινόι. «Οι μαθητές της τάξης από το Ιλινόι είχαν αρκετά πιο συντηρητικές απόψεις (ειδικά αναφορικά με το ζήτημα των αθλητών που γονατίζουν στο άκουσμα του εθνικού ύμνου) και εκτίμησα πραγματικά το γεγονός ότι οι μαθητές μου είχαν την ευκαιρία να ακούσουν και να ακουστούν».

Η ανάδειξη της σημασίας εξοικείωσης με το Σύνταγμα ως προϋπόθεση για την ενίσχυση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά και του διαλόγου, δεν περιορίζεται ασφαλώς μόνα στα σύνορα των HΠΑ. Στην Ελλάδα, το ΙΣΝ υποστήριξε το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου – Ίδρυμα Θεμιστοκλής και Δημήτρης Τσάτσος για την υλοποίηση ενός διετούς προγράμματος εκπαίδευσης των πολιτών σχετικά με το Σύνταγμα, με τίτλο «Νέοι πολίτες και το Σύνταγμα».

Στο πλαίσιο του προγράμματος δημιουργήθηκε επίσης μία διαδραστική διαδικτυακή πλατφόρμα με τίτλο SyntagmaWatch, η οποία έχει πολλά κοινά σημεία με το Interactive Constitution. Η πλατφόρμα SyntagmaWatch περιλαμβάνει ερμηνείες και αναλύσεις ειδικών πάνω σε εκάστοτε κρίσιμα και επίκαιρα συνταγματικά ζητήματα με τρόπο κατανοητό στο ευρύ κοινό. Η πλατφόρμα παρέχει επίσης τη δυνατότητα στο κοινό να θέσει ερωτήματα σχετικά με το Σύνταγμα της Ελλάδας και να λάβει απευθείας απαντήσεις από εγνωσμένου κύρους νομικούς επιστήμονες.

Στην Ελλάδα, στις Ηνωμένες Πολιτείες και στις περισσότερες σύγχρονες δημοκρατικές κοινωνίες το χάσμα μεταξύ των πολιτών μεγαλώνει συνεχώς. Οι περιορισμένες γνώσεις γύρω από βασικούς άξονες της δημοκρατίας και η έλλειψη δεξιοτήτων σε επίπεδο πολιτισμένου διαλόγου απειλούν το σύστημα στο σύνολό του. Δεν υπάρχουν πανάκειες, αλλά το δίχως άλλο το περιβάλλον του σχολείου αποτελεί ένα καλό σημείο εκκίνησης. Kαι τώρα είναι η κατάλληλη χρονική στιγμή. Το πρόγραμμα Interactive Constitution: Classroom Edition του National Constitution Center λαμβάνει υπόψη και τις δύο αυτές παραμέτρους, με την υποστήριξη κορυφαίων νομικών επιστημόνων.

«Παρά το γεγονός ότι αποτελεί κοινή παραδοχή πως το Σύνταγμα των Ηνωμένων Πολιτειών είναι το πιο σημαντικό έγγραφο στην Αμερικανική ιστορία, με σημαντικότατες προεκτάσεις και επίδραση στην καθημερινότητά μας, η πλειονότητα των πολιτών των ΗΠΑ εξακολουθεί να αγνοεί το περιεχόμενό του. Η λύση σε αυτό το πρόβλημα μπορεί να δοθεί ήδη από τις σχολικές τάξεις», δήλωσε ο Πρόεδρος του ΙΣΝ, Ανδρέας Δρακόπουλος.

Περισσότερες Προτάσεις

Περιηγηθείτε στο Interactive Constitution online ή κατεβάστε την εφαρμογή.

Σχεδιάστε μία επίσκεψη στο National Constitution Center στη Φιλαδέλφεια των ΗΠΑ.

Μάθετε περισσότερα για το Σύνταγμα της Ελλάδας στο SyntagmaWatch.

Έχετε κάποια ερώτηση για το Σύνταγμα της Ελλάδας; Ρωτήστε έναν ειδικό.